Autor Wątek: Borowik dziwadło  (Przeczytany 26002 razy)

0 użytkowników i 1 Gość przegląda ten wątek.

Offline Waldek

  • Administrator
  • Wytrawny grzybiarz
  • *****
  • Wiadomości: 13 764
Odp: Borowik dziwadło
« Odpowiedź #15 dnia: Czerwca 28, 2013, 22:23:13 »
Aniu, podmień ostatnią fotkę :)

Offline Ania

  • Administrator
  • Początkujący grzybiarz
  • *****
  • Wiadomości: 5 613
Odp: Borowik dziwadło
« Odpowiedź #16 dnia: Czerwca 28, 2013, 22:30:50 »
Podmieniłam :)

Offline Baśka

  • Administrator
  • Stały bywalec
  • *****
  • Wiadomości: 2 960
  • Płeć: Kobieta
Odp: Borowik dziwadło
« Odpowiedź #17 dnia: Czerwca 29, 2013, 11:09:09 »
Skończyłam i uzupełniłam tłumaczenie opisu z czeskiego atlasu o borowikowatych. :)
Kolejne opisy przetłumaczę sukcesywnie, w miarę czasu. Teraz powinno iść ciut szybciej, bo wiele pojęć w opisach się powtarza, więc pewnie zapamiętałam i nie będę za każdym razem kopać po słowniku. Wysłałam też zapytania o słowa których nie znalazłam w moim słowniku do kolegi, który mówi po czesku i tłumaczył już z czeskiego kilka książek. Myślę, że coś podpowie, wtedy uzupełnię. :)
« Ostatnia zmiana: Czerwca 29, 2013, 11:23:16 wysłana przez Baśka »

Offline Baśka

  • Administrator
  • Stały bywalec
  • *****
  • Wiadomości: 2 960
  • Płeć: Kobieta
Odp: Borowik dziwadło
« Odpowiedź #18 dnia: Lipca 15, 2013, 08:23:29 »
Kolejny opis:
Borowik ceglastopory Boletus luridiformis syn. B. erythropus

Kapelusz ma 60-170 (200) mm szerokości, najpierw półkulisty, potem kopulasty, do poduszkowatego. Zabarwienie kapelusza jest dosyć zmienne – jasnobrązowe, jaskrawo brązowe lub ciemnobrązowe, ale również ochrowe, ochrowo oliwkowe, brązowopomarańczowe albo nawet pomarańczowo rdzawe. Czasem kapelusz jest niemal jednolicie zabarwiony, ale stosunkowo często występują owocniki, których zabarwienie kapelusza jest pstrokatsze, składa się z dwu lub więcej odcieni barwnych. Powierzchnia kapelusza jest w młodości aksamitna albo delikatnie filcowaty, niekiedy trochę garbkowato nierówny, później więcej czy mniej łysy, po uciśnięciu ciemniejący.
Rurki dojrzałe mają 10-15 (20) mm długości, koło wierzchołka trzonu stłoczone, żółte albo żółtooliwkowe, na przecięciu silnie niebieszczejące. Na przekroju między miąższem kapelusza a warstwą rurek nie występuje czerwona linia.
Pory są drobne i okrągłe, w bardzo młodych owocnikach z zamkniętym kapeluszem są żółte, ale natychmiast po otwarciu się kapelusza zmieniają zabarwienie na jaskrawo czerwone do ciemno karminowego, rzadziej na czerwonopomarańczowe; w miejscach uciśnięcia pory mocno sinieją, nawet czernieją.
Wysyp zarodników jest brązowooliwkowy.
Trzon wielkości 50-150 x 20-50 (60) mm, w młodości beczułkowaty, potem maczugowaty niekiedy prawie walcowaty, na jasnym, blado czerwonawym albo żółtym podkładzie pokryty czerwonymi filcowatymi ziarenkami i drobnymi płatkami, bez siatki. Miejsca uciśnięte na powierzchni trzonu silnie ciemnieją. Filc na podstawie trzonu biaława, do brudnożółtawej.
Miąższ jest żółty, na cięciu intensywnie niebieszczejący, gdzieniegdzie aż czerniejący; reakcja miąższu z odczynnikiem Melzera nieamyloidalna. Smak łagodny, zapach niewyraźny.
Cechy mikro. Zarodniki wielkości 13-17 x 5-6,5 µm, gładkie, szeroko wrzecionowate, z bocznego spojrzenia wyraziście się suprahilárni depresi (cokolwiek to oznacza). Skórkę kapelusza tworzy trichoderma. Hyfy trichodermy są szerokości (3)4-7 µm, niekiedy dosyć prosto i stosunkowo regularnie uporządkowane, także na niektórych częściach kapelusza mogą swoim uporządkowaniem w niektórych przypadkach nawet częściowo przypominać palisadę. Powierzchnia trzonu jest podobna jak u pozostałych gatunków rodziny Boletus. Trzon jest pokryty wysepkami poszarpanego kaulohymenium z wysypanymi (? roztroušenými) płodnymi kaulobasidiami i pod kaulohymenium jest rozwinięty dywergentnie uporządkowane lateralnie stratum trzonu, które często bywa gelifikované (nie mam pojęcia co to) [rys. 5a].
Ekologia i rozprzestrzenienie Gatunek licznie występujący w lasach iglastych, liściastych i mieszanych, w położeniach od nizinnych do wysokich, górskich. Nie jest wybredny jeżeli chodzi o geologiczne podłoże, rośnie zarówno na kwaśnych jak i na lekko zasadowych glebach. Tworzy mikoryzę z drzewami iglastymi, na przykład ze świerkami i sosnami, ale także z liściastymi, na przykład z dębami, bukami i innymi drzewami. Owocniki pojawiają się od maja do października.
Praktyczne znaczenie Po wystarczająco długiej obróbce cieplnej jest jadalny,
Uwagi Borowik ceglastopory jest poniekąd podobny do borowika ponurego (Boletus luridus), różni się od niego przede wszystkim powierzchnią trzonu pokrytą filcowatymi ziarenkami albo drobnymi płatkami (bez siatki), żółtym miąższem w podstawie trzonu często także nieco ciemniej czerwonymi porami, a w większości przypadków też ciemniejszym zabarwieniem kapelusza.
Borowik ceglastopory tworzy kilka charakterystycznych wewnątrzgatunkowych taksonów, na przykład var. discolor, var. rubropileus, var. junquilleus, których opisy i wizerunki są zamieszczone na kolejnych stronach.
Ostatnio szereg autorów zwróciło uwagę na to, że łacińska nazwa Boletus erythropus Pers., której się do niedawna używało dla tego gatunku, nie może się odnosić do borowika ceglastoporego, ponieważ Persoon w swoim pierwotnym rozpoznaniu wymienia, że Boletus erythropus wewnątrz trzonu ma czerwony miąższ. Dlatego w tej książce dla borowika ceglastoporego akceptowano (zastosowano) późniejszą, ale prawidłową nazwę Boletus luridiformis Rostk.


Teraz biorę się za te warianty: discolor i rubropileus; później junquilleus. :)
« Ostatnia zmiana: Lipca 16, 2013, 06:56:28 wysłana przez Baśka »

Offline Baśka

  • Administrator
  • Stały bywalec
  • *****
  • Wiadomości: 2 960
  • Płeć: Kobieta
Odp: Borowik dziwadło
« Odpowiedź #19 dnia: Lipca 15, 2013, 17:33:37 »
Borowik ceglastopory odbarwiony Boletus luridiformis var. discolor (Quél.) Krieglst. syn. Boletus erythropus subsp. discolor (Quél.) Deremek, Kuthan et Singer

Kapelusz szerokości 50-130 (150) mm, najpierw półkulisty, potem kopulasty do poduszkowatego, w młodości żółty albo żółtoochrowy, później na szczycie niekiedy z żółtopomarańczowym albo z rudawym odcieniem albo z brązoworudawymi plamkami, na miejscach uciśniętych siniejący. Powierzchnia kapelusza jest w młodości delikatnie filcowata, później częściowo łysiejąca.
Rurki dojrzałe są długie aż do 15 mm, koło wierzchołka trzonu gęste, żółte, później żółtoochrowe lub żółtooliwkowe, na przekroju siniejące. Na przekroju między miąższem kapelusza a warstwą rurek nie występuje czerwona linia.
Pory są drobne i okrągłe, po otwarciu kapelusza pomarańczowe, pomarańczowoczerwone, albo ceglastoczerwone (zwykle tak ciemnoczerwone jak u typowych owocników B. luridiformis var. luridiformis), później często odbarwione do żółtopomarańczowych, w miejscach uciśniętych silnie niebieszczejące albo nawet czerniejące.
Wysyp zarodników jest brązowooliwkowy.
Trzon wielkości 40-120 x 20-40 mm, we wczesnej młodości niemal beczułkowaty, potem maczugowaty, jasno do intensywnie żółtego, pokryty czerwonawymi albo brązowawymi filcowatymi ziarenkami i drobnymi płatkami, bez siatki, w dolnej części niekiedy brązowiejący. Powierzchnia trzonu w uciśniętych miejscach niebieska. Podstawa trzonu pokryta białawym, miejscami brudnożółtawym filcem.
Miąższ żółty, na przekroju intensywnie siniejący (niebieszczejący). Smak łagodny, zapach niewyraźny.
Cechy mikro. Podobne jak u typowych owocników borowika ceglastoporego (Boletus luridiformis var. luridiformis).
Ekologia i rozprzestrzenienie. Stosunkowo (względnie) rzadka odmiana borowika ceglastoporego występująca w mieszanych albo liściastych lasach często w podobnych (jednakowych) siedliskach, na których rosną typowe owocniki borowika ceglastoporego. W wyższych lokalizacjach nie występuje. Owocuje od końca maja do października.
Praktyczne znaczenie. Po wystarczającej obróbce cieplnej jadalny.
Uwagi. Odmianie discolor brakuje – jak podpowiada nazwa „odbarwiony” – niektórych pigmentów w wierzchnich warstwach owocnika. Od typowych owocników borowika ceglastoporego (B. luridiformis var. luridiformis) różni się ta odmiana w młodości żółtym albo żółtoochrowym kapeluszem, jaśniej zabarwionymi łuseczkami na powierzchni trzonu i nieco jaśniejszymi, czerwonopomarańczowymi albo ceglastoczerwonymi porami.
« Ostatnia zmiana: Lipca 16, 2013, 06:56:00 wysłana przez Baśka »

Offline Ania

  • Administrator
  • Początkujący grzybiarz
  • *****
  • Wiadomości: 5 613
Odp: Borowik dziwadło
« Odpowiedź #20 dnia: Lipca 15, 2013, 21:49:33 »
U nas discolor i junquilleus, z tego co widzę, są traktowane jak synonimy. Wg mnie Czesi mają rację wyodrębniając jako warianty odbarwionego i żonkilowego :)

Offline Baśka

  • Administrator
  • Stały bywalec
  • *****
  • Wiadomości: 2 960
  • Płeć: Kobieta
Odp: Borowik dziwadło
« Odpowiedź #21 dnia: Lipca 15, 2013, 21:57:13 »
Brakło mi pary na tłumaczenie rubropileus. Może jutro rano mi się uda przetłumaczyć (opis jest dość krótki). Żonkilowy czeka w kolejce :)

Offline Ania

  • Administrator
  • Początkujący grzybiarz
  • *****
  • Wiadomości: 5 613
Odp: Borowik dziwadło
« Odpowiedź #22 dnia: Lipca 15, 2013, 22:10:51 »
Doczytałam, że żonkilowy to synonim Boletus pseudosulphureus :o Dla mnie to trochę skomplikowane, takie zawiłości z gatunkami ::)

Offline Baśka

  • Administrator
  • Stały bywalec
  • *****
  • Wiadomości: 2 960
  • Płeć: Kobieta
Odp: Borowik dziwadło
« Odpowiedź #23 dnia: Lipca 15, 2013, 22:15:18 »
Dziś już idę spać, bo jak jeszcze trochę poczytam, to mi wyjdzie, że kolejnym synonimem jest żółciak :)

Offline Baśka

  • Administrator
  • Stały bywalec
  • *****
  • Wiadomości: 2 960
  • Płeć: Kobieta
Odp: Borowik dziwadło
« Odpowiedź #24 dnia: Lipca 15, 2013, 22:17:20 »
Aha, jeszcze jedno. Aniu, oczywiście miałaś rację z tymi hyfami - to rzeczywiście są strzępki. Jutro rano poprawię w tamtych tekstach, a może jeszcze coś się rozjaśni - to też poprawię.

Offline Baśka

  • Administrator
  • Stały bywalec
  • *****
  • Wiadomości: 2 960
  • Płeć: Kobieta
Odp: Borowik dziwadło
« Odpowiedź #25 dnia: Lipca 16, 2013, 06:48:09 »
Borowik ceglastopory czerwonogłowy Boletus luridiformis var. rubropileus (Deremek) Šutara syn. Boletus erythropus var. rubropileus Deremek [nazwę czerwonogłowy wzięłam z dosłownego tłumaczenia czeskiej nazwy]

Kapelusz szerokości 60-150 mm, z trochę podwiniętym brzegiem, potem kopulasty do poduszkowatego, różowy, różowoczerwony, czerwony albo różowofioletowy, czasem miejscami żółto plamisty, w młodości nieznacznie filcowaty, potem bardziej albo mniej wyłysiały, przy wilgoci lepki.
Rurki dojrzałe 10-15 mm długie, u szczytu trzonu stłoczone, żółte, na przekroju niebieszczejące.
Pory są drobne i okrągłe, po otwarciu kapelusza ceglastoczerwone albo krwistoczerwone, po uciśnięciu silnie niebieszczeją.
Wysyp zarodników jest brązowooliwkowy.
Trzon wielkości 50-120 x 20-60 mm, w młodości wrzecionowaty, potem maczugowaty do walcowatego, bez siatki, na jasnym żółtym albo bladopomarańczowym tle pokryty czerwonymi filcowatymi ziarenkami i drobnymi płatkami. W uciśniętych miejscach niebieszczejący.
Miąższ żółty, na przekroju silnie niebieszczejący. Smak łagodny, zapach niewyraźny, grzybowy.
Cechy mikro. Podobne do typowych owocników borowika ceglastoporego (Boletus luridiformis var. luridiformis).
Ekologia i rozprzestrzenienie. Borowik ceglastopory czerwonogłowy jest bardzo rzadki. Występuje w liściastych lasach niższych lokalizacji pod dębami (Quercus). Pojawia się w lecie i na początku jesieni.
Praktyczne znaczenie. Identyczne jak typowego borowika ceglastoporego.
Uwagi. Borowik ceglastopory czerwonogłowy od typowego borowika ceglastoporego (var. luridiformis) różni się wyraźnie (widocznie, uderzająco) czerwonym albo różowofioletowym zabarwieniem kapelusza.

Offline Ania

  • Administrator
  • Początkujący grzybiarz
  • *****
  • Wiadomości: 5 613
Odp: Borowik dziwadło
« Odpowiedź #26 dnia: Lipca 16, 2013, 22:13:29 »
Do której odmiany B. luridiformis zakwalifikujemy tego? ;D

Offline Baśka

  • Administrator
  • Stały bywalec
  • *****
  • Wiadomości: 2 960
  • Płeć: Kobieta
Odp: Borowik dziwadło
« Odpowiedź #27 dnia: Lipca 16, 2013, 22:21:51 »
Odbarwionego?

Offline Ania

  • Administrator
  • Początkujący grzybiarz
  • *****
  • Wiadomości: 5 613
Odp: Borowik dziwadło
« Odpowiedź #28 dnia: Lipca 16, 2013, 22:30:28 »
Nie mam pojęcia ???

Offline Baśka

  • Administrator
  • Stały bywalec
  • *****
  • Wiadomości: 2 960
  • Płeć: Kobieta
Odp: Borowik dziwadło
« Odpowiedź #29 dnia: Lipca 17, 2013, 17:30:52 »
Na razie uporałam się (prawie) z kolejnym opisem. Oto on.

Borowik żonkilowy Boletus luridiformis var. junquilleus (Quél.) Knudsen syn. Boletus junquilleus (Quél.) Boud. Boletus erythropus var. junquilleus (Quél.) Bon

Kapelusz szerokości 50-130 (150) mm, najpierw półkulisty, potem kopulasty do poduszkowatego, jasno albo intensywnie żółty, często trwale żółty aż do dojrzałości, tylko czasem u starych owocników na szczycie pokazują się rudawo zabarwione albo brunatnawe plamy. W miejscach uciśniętych kapelusz się szybko przebarwia na niebiesko, a potem bardzo powoli ciemnieje do brązowego albo do brązowoczarnego. Skórka w młodości jest matowa, delikatnie filcowata, później częściowo łysiejąca.
Rurki dojrzałe aż do 15 mm długości, w okolicy wierzchołka trzonu stłoczone, cytrynowożółte, później żółtooliwkowe, na przecięciu niebieszczejące.
Pory drobne i okrągłe, cytrynowożółte do złotożółtych, później ochrowe albo żółtooliwkowe, w miejscach uciśniętych silnie siniejące.
Wysyp zarodników jest brązowooliwkowy.
Trzon wielkości 40-100 (120) x 20-50 mm, w młodości baryłkowaty, potem maczugowaty albo niemal walcowaty, jasnożółty do intensywnie żółtego, pokryty żółtymi filcowatymi ziarenkami i drobnymi płatkami, bez siatki, w dolnej części czasami trochę brunatnawy. Uciśnięte miejsca na powierzchni trzonu najpierw szybko sinieją a potem ciemnieją prawie do czerni. Filc na podstawie trzonu jest biaława albo żółta.
Miąższ żółty, na przekroju intensywnie siniejący. Smak łagodny, zapach niewyraźny.
Cechy mikro. Zarodniki wielkości 12,5-15 x (4,5) 5-6 µm, gładkie, elipsoidalno wrzecionowate, z płytkimi … zagłębieniami (s mĕlkou suprahilárni depresí?) . Skórka kapelusza jest utworzona z trichodermy ze strzępkami szerokości 4-7 µm. Powierzchnia trzonu jest analogiczna jak u innych grzybów z gatunku Boletus, pokryty wysepkami rozdartego kaulohymenium z rozsianymi płodnymi kaulobazydiami.
Ekologia i rozprzestrzenienie. Bardzo rzadki takson, rozporoszony od nizin do podgórskich rejonów. Występuje zarówno w iglastych jak w liściastych albo mieszanych lasach, najczęściej pod świerkami, bukami i dębami. Owocniki pojawiają się od czerwca do września.
Praktyczne znaczenie. Po obróbce cieplnej jest jadalny, ale nie powinno się go zbierać w celach kulinarnych. Takson ten jest ujęty na Czerwonej liście grzybów Republiki Czeskiej pod nazwą Boletus junquilleus jako gatunek krytycznie zagrożony. Powinno się go więc chronić, a jego znaleziska należałoby rejestrować i dokumentować.
Uwagi. Odmiana junquilleus jest najbardziej podobny do var. discolor, różni się od niego przede wszystkim (szczególnie) żółtymi porami. Od typowych owocników borowika ceglastoporego (var. luridiformis) var. junquilleus różni się całkowicie żółtym zabarwieniem kapelusza, porów i trzonu.
Żółta odmiana borowika ceglastoporego była do niedawna uważana za samodzielny gatunek oznaczany łacińską nazwą Boletus junquilleus i czeską nazwą borowik żółty. W ostatnich latach jednak pogląd na pozycję systematyczną tego taksonu trochę się zmienił. W niektórych najnowszych monografiach poświęconych grzybom borowikowatym B. junquilleus jest uważany tylko za żółtą odmianę gatunku Boletus luridiformis. Ten pogląd wypływa z aktualnego stanu wiedzy, dlatego w tej książce przyjęliśmy go. Jednakże wokół niniejszego taksonu ciągle jeszcze pozostaje kilka nie całkiem rozwiązanych zagadnień. Dlatego wydaje się, że definitywne rozstrzygnięcie systematycznego ujęcia tej odmiany będzie jeszcze wymagało obserwacji terenowych i gruntownych badań polegających na szczegółowym przebadaniu cech anatomicznych i przede wszystkim na wynikach badań filogenetycznych popartych molekularnymi analizami.
« Ostatnia zmiana: Lipca 18, 2013, 13:26:01 wysłana przez Baśka »

 

* Permissions

  • You can't post new topics.
  • You can't post replies.
  • You can't post attachments.
  • You can't modify your posts.