W Polsce można znaleźć dwa ciekawe gatunki z rodziny Onygenacea (klasa workowce). Obydwa są saprofitami rozkładającymi keratynę. Ze względu na niewielkie rozmiary i specyfikę występowania mogą być często przeoczane. Ujęte zostały na Czerwonej Liście ze statusem R – rzadkie.
Rogownica końska (Onygena equina)
Gatunek ten wyrasta na rozkładających się kopytach, rogach i racicach zwierzęcych. Owocnik przyjmuje kształt „główki” o średnicy do 4 mm i trzonu o wysokości do 20 mm.
Zarodniki są szerokoelipsoidalne, gładkie, brązowawe, z dwiema kroplami wewnątrz, 8-9 x 4,5-5,5 µm. Worki okrągławe, ośmiozarodnikowe. Parafiz brak. Reakcja IKI -.
Grzyby te udało nam się zebrać na pograniczu polsko-słowackim, podczas warsztatów przeprowadzanych przez nasze Stowarzyszenie.
Rogowniczka ptasia (Onygena corvina) makroskopowo jest bardzo podobna do rogownicy końskiej. Pojawia się głównie na piórach ptasich i włosach zwierząt. Jest to dość rzadki, choć szeroko rozpowszechniony gatunek. Mnie udało się go spotkać dwukrotnie – na rozkładających się piórach ptaka oraz na wypluwce ptaka drapieżnego. Wypluwka stanowiła bezkształtną masę niestrawionych włosów, prawdopodobnie jakiegoś gryzonia.
Zarodniki tego gatunku są cylindryczne, gładkie, czasami nieznacznie zakrzywione, z dwiema kroplami wewnątrz, 6-8 x 2,5-3 µm . Worki okrągławe, ośmiozarodnikowe. Parafiz brak. Reakcja IKI-.
Waldemar Czerniawski