Aniu, wstawiam roboczą wersję tłumaczenia. Niestety dysponuję tylko słownikiem z kategorii kieszonkowy. Jutro skończę (mam nadzieję) tłumaczenie i uzupełnię w tym poście.
Boletus queletii
Kapelusz ma szerokość 50-120 (150 mm), najpierw półkulisty, potem kopulasty nawet poduszkowaty, najczęściej zabarwiony w odcieniach pomarańczowawych, różowopomarańczowawych do czerwonawch, ale także jasnoochrowy, rdzawy albo brązowawy/brunatnawy. Powierzchnia kapelusza jest w młodości aksamitna albo delikatnie filcowata, później zazwyczaj więcej czy mniej wyłysiały, po ugnieceniu ciemniejący, podczas wilgoci nieznacznie lepki.
Rurki są w dojrzałych 10-20 mm długie, naokoło szczytu trzonu ścisłe, żółte, później ochrowe albo żółtooliwkowe, przebarwiające się na przekroju na niebiesko albo zielononiebiesko. Na przekroju między miąższem kapelusza a warstwą rurek nie występuje czerwona linia.
Pory są drobne i okrągłe, początkowo, kiedy są zasłonięte pod zamkniętym kapeluszem, są żółte do żółtopomarańczowych, ale wkrótce po rozwinięciu kapelusza ich zabarwienie zmienia się na pomarańczowe albo czerwonopomarańczowe, tylko w wąskiej strefie naokoło brzegu kapelusza szerokości około milimetra pozostają niekiedy trwale żółte. W miejscach uciśniętych zabarwiają się niebiesko albo nawet czarno.
Wysyp zarodników jest brązowooliwkowy.
Trzon wielkości 50-150 x 15-35 mm, we wczesnej młodości prawie baryłkowaty potem przeciągle pałkowaty albo niemal walcowaty, na górze żółty aż złotożółty, w środku blado żółtawy a w dolnej części brudnoczerwony do karminowoczerwonego. Powierzchnia trzonu jest bez siatki, pokryty delikatnymi filcowatymi łuseczkami, które są niewidoczne ponieważ są blade i zabarwione podobnie do powierzchni trzonu. W miejscach uciśniętych powierzchnia trzonu robi się niebieska i silnie ciemnieje. Filc, który pokrywa podstawę trzonu jest jasny, oliwkowosiwawy, gdzieniegdzie aż siwobiaławy.
Miąższ jest jasnożółty, nad rurkami i w górnej części trzonu nawet żywo żółty, ale w dolnej części trzonu winnoczerwony, przy krojeniu intensywnie niebieszczejący, gdzieniegdzie czerniejący. Reakcja miąższu z odczynnikiem Melzera jest amyloidalna. Smak jest łagodny, zapach dyskretny (niepozorny).
Cechy mikro. Zarodniki wielkości 11-14 x 5- 6,5(7) µm, gładkie, szeroko wrzecionowate nawet elipsoidalnie wrzecionowate, wyraziście się suprahilárni depresi (cokolwiek to oznacza). Skórka kapelusza jest zbudowana z trichodermy. Strzępki trichodermy są szerokości 4-8 µm.
Ekologia i rozprzestrzenienie. Cenny gatunek pojawiający się u nas (w Czechach) jedynie w cieplejszych rejonach, rosnący w ciepłych liściastych, zwłaszcza dębowych i dębowograbowych lasach, niekiedy poza lasem, na przykład na groblach stawów. Najczęściej rośnie pod dębami, ale przypuszczalnie tworzy mikoryzę z innymi liściastymi, na przykład z grabem i lipą. Owocniki są znajdywane od końca maja do października.
Praktyczne znaczenie Po doskonałej obróbce cieplnej jest jadalny. Niewystarczająco ugotowane owocniki mogą jednak spowodować trudności (opresje) trawienne/trujące (w czeskim jedno słowo znaczy trawić i truć. Rozumiem, że chodzi tu o lekkie zatrucie). Jest ujęty na Czerwonej liście grzybów Republiki Czeskiej jako gatunek zagrożony. Powinno się go chronić, a jego znalezienia powinno się odnotowywać i dokumentować.
Uwagi (poznámky wg słownika: notatki, zapisy, zapiski, adnotacje, przypisy, odnośniki, uwagi) Borowik Queleta jest podobny do niektórych form borowika ceglastoporego, od którego się różni jaśniejszym zabarwieniem górnej połowy trzonu, dużo jaśniejszymi i znacznie mniej widocznymi łuseczkami na trzonie, czerwonym zabarwieniem miąższu w dolnej części trzonu, amyloidalną reakcją miąższu i nieco szerszymi zarodnikami. Od borowika ponurego borowik Queleta różni się wyraźnie brakiem siatki na trzonie.
Borowik Queleta jest gatunkiem bardzo zmiennym, który wytwarza kilka form i odmian barwnych, na przykład var. lateritius (Bres. et Schulzer) E. –J. Gilbert, który się odznacza ceglasto czerwonym do jaskrawo czerwonego zabarwieniem kapelusza, i odmianą discolor (Quél.) Alessio sensu Alessio, która charakteryzuje się żółtym do żółtoochrowego zabarwieniem kapelusza.
